Wznowienie działań przez 2. Korpus było uzależnione od sukcesu natarcia XIII Korpusu. Gen. Leese uważał, że polski korpus może wejść do akcji dopiero wtedy, gdy Brytyjczycy zaatakują w kierunku drogi nr 6.
15 maja gen. Anders otrzymał ze sztabu 8. Armii rozkaz nakazujący rozpoczęcie akcji 17 maja o godz. 7. Przygotowując plan drugiego natarcia, polski dowódca postanowił przełamać niemiecką obronę w kompleksie Monte Cassino i po opanowaniu wzgórz San Angelo oraz 575 nawiązać łączność z XIII Korpusem. Zadanie to powierzył 5. Kresowej Dywizji Piechoty wzmocnionej dodatkowymi oddziałami. Kresowiacy po opanowaniu Widma mieli częścią sił atakować Massa Albanetta. Dowodzenie natarciem 5. KDP gen. Anders powierzył płk. Rudnickiemu. Dysponował on pięcioma batalionami piechoty, grupą mjr. Władysława Srnrokowskiego (kompania komandosów i plutony szturmowe 15. Pułku Ułanów) oraz szwadronem 4. Pułku Pancernego. Natomiast 3. Dywizja Strzelców Karpackich miała zdobyć wzgórza 593,569,476 i zorganizować tam silną obronę przed ostatecznym atakiem na klasztor.
Walka o Widmo rozpoczęła się jeszcze przed drugim natarciem. Wszystko zaczęło się od wypadu kompanii z 16. Batalionu na północny grzbiet wzgórza. Żołnierze kpt. Łempickiego wdarli się w obronę niemiecką. Powodzenie tej akcji zachęciło płk. Rudnickiego do posłania
w bój reszty 16. Batalionu. 16 maja o godz. 23 Polacy zajęli północną część Widma. W wyłom w niemieckich pozycjach wszedł 15. Batalion. 17 maja o godz. 7.15 jego żołnierze zdobyć południową część Widma.
Gen. Sulik, obawiając się, że po tym sukcesie oba bataliony nie będą zdolne do dalszego wysiłku, skierował na wzgórze San Angelo 17. Batalion, a następnie 13. Batalion oraz grupę mjr. Smrokowskiego. Tu bój był wyjątkowo zacięty. Niemieckie karabiny maszynowe i moździerze, a także ukryci w skalnych załomach strzelcy wyborowi, siali spustoszenie w polskich szeregach. Po kilkugodzinnych wałkach 17. Batalion zdobył Małe San Angelo, ale zajęcie San Angelo nie powiodło się. O godz. 10 Niemcy przypuścili silny kontratak. W krytycznym momencie kpt. Jan Leśkiewicz zaintonował „Jeszcze Polska nie zginęła”. Żołnierze podchwycili słowa hymnu i walka na powrót rozgorzała Mjr Mieczysław Bączkowski, dowódca 17. Batalionu, tak wspominał bój o SanAngelo: „W dniu 17 maja krwawiliśmy się pod szczytem od świtu do nocy, nie mogąc go zdobyć. Leżeliśmy naprzeciw siebie, wybijając się nawzajem”.
Naszywki na mundury
Za 17. Batalionem szedł 13. Batalion ppłk. Kamińskiego. Niemcy byli bardzo dobrze wstrzelani w ścieżki, którymi się posuwał. Seria dosięgła ppłk. Kamińskiego, który zginął. Aby podtrzymać żołnierzy na duchu i zachęcić do kontynuowania natarcia, na pierwszej linii pojawił się dowódca 5. Wileńskiej Brygady Piechoty płk Kurek. Wkrótce jednak poległ od pocisku moździerzowego. Zginęli też inni oficerowie, jak mjr Jan Żychoń z 13. Batalionu, przed wojną as polskiego kontrwywiadu, wsławiony w „cichej wojnie” z niemiecką Abwehrą. Moment jego śmierci zapamiętał pod- chor. Stanisław Żurakowski: „Opiera mi się na ramieniu, żeby uklęknąć, i jęknął. Poderwałem się i przez moje ręce zwalił się na ziemię. Ułożyłem go na wznak, podniosłem mu głowę, a on mówi: „za Polskę i dla Polski”
-i to był, zdaje się, koniec”.
Wprowadzony do walki w godzinach popołudniowych 18. Batalion rozpoczął swoje natarcie od likwidacji niezdobytych jeszcze bunkrów na Widmie. Mimo ataków wszystkich biorących udział w walce oddziałów 5. KDP, opanowano tylko północne stoki San Angelo.
Na odcinku natarcia 3. DSK 17 maja do boju została wprowadzona 2. Brygada Strzelców Karpackich płk. dypl. Romana Szymańskiego. Miała zająć wzgórza 593 i 569 oraz za pomocą czołgów 4. Pułku Pancernego obezwładnić niemieckie od-działy na Massa Albanetta.
Do szturmu na najeżone bunkrami wzgórze 593 jako pierwszy ruszył 4. Batalion. Feliks Rydlarsłd wspominał: „Por. Władysław Baran (dowódca 1. Kompanii) zbiera resztki pierwszego i drugiego plutonu
- wszyscy za mną naprzód. Ani kroku do tyłu! Podchodzi pod same bunkry. (...) Żołnierze podrywają się. Lecą na Niemców granaty. Wtem
- Jezus Maria! Ostatni krzyk i dowódca kompanii zwalił się na skałę jak podcięty pień”.
Z meldunków przekazanych 18 maja wczesnym rankiem do sztabu 3. DSK wynikało, że opór niemiecki słabnie. Gen. Duch wydał dowódcy 12. Pułku Ułanów Podolskich mjr. Leonowi Bittnerowi rozkaz wysłania na wzgórze klasztorne grupy szturmowej.
Ok. godz. 9.30 do opuszczonego przez Niemców klasztoru wkroczył patrol 12. Pułku Ułanów pod dowództwem por. Gurbiela, który zawiesił na ruinach klasztoru proporczyk pułkowy. W ruinach odnaleziono 16 żołnierzy niemieckich, przeważnie rannych. „Widać było - pisał ppor. Gur- biel - że żołnierz nieprzyjaciela był pierwszej klasy, kamy i zdyscyplinowany. Rozmawialiśmy z jeńcami po niemiecku. Podchorąży poprosił, żeby mu dać 15 minut czasu na oporządzenie się.
Oczywiście zgodziłem się”. 0 godz. 10.45 gen. Duch nakazał zatknięcie na murach klasztoru polskiej flagi. Dokonał tego mieszany patrol z 4. i 5. Batalionu. Wkrótce potem z rozkazu gen. Andersa obok zawisła flaga brytyjska. Ale zajęcie klasztoru nie oznaczało końca walki dla wszystkich polskich jednostek. Żołnierze 5. KDP krwawili na San Angelo i wzgórzu 575. To drugie wzniesienie dopiero 19 maja rano zajął 15. Batalion.
Rankiem 19 maja 1944 cały masyw Monte Cassino był w rękach polskich. Sukces 2. Korpusu umożliwił XIII Korpusowi wejście w dolinę rzeki Liri bez obawy, że jego odsłonięte północne skrzydło będzie ostrzeliwane lub atakowane przez Niemców.
